Mededelingen
16 juni 2023
MOGELIJKE NAJAARS- EN WINTERCURSUSSEN VAN HET AREND DATEMA INSTITUUT
Het onlangs nieuw aangetreden bestuur van het ADI is van plan om in het komende najaars- en winterseizoen wat cursussen aan te gaan bieden. We zijn benieuwd hoe de belangstelling daarvoor bij u, leden van de Historische Kring, maar ook bij uw vrienden, verre verwanten en andere belangstellenden hiervoor is. Ik stel de eerste twee cursussen kort aan u voor:
- Historische kaarten
Door de eeuwen heen hebben mensen geprobeerd niet alleen hun leefomgeving, maar ook verre oorden zo goed mogelijk in kaart te brengen. Binnen de grenzen van ons koninkrijk biedt de website www.topotijdreis.nl zeer gedetailleerd inzicht in de veranderingen die zich na de Franse tijd, dus vanaf 1814, in ons land hebben voorgedaan. Ik kan iedereen aanraden daar eens een kijkje te gaan nemen. Alles wijst zich min of meer vanzelf bij deze website.
De vraag is dan hoe die prachtige kaarten ooit tot stand zijn gekomen in een tijd zonder luchtfotografie of satellieten. Maar ook wat voor valkuilen er zijn bij het echt kunnen lezen en begrijpen van wat er op deze oude kaarten te zien is.
Ook vóór 1814 kent Nederland een indrukwekkende kartografische traditie die het waard is om er wat meer over te weten te komen. Al in de Romeinse tijd is een deel van Nederland in kaart gebracht op de schitterende kaartrol, die in de Middeleeuwen door de heer Peutinger in de bibliotheek van Wenen is herontdekt en naar hem is vernoemd. Daarmee konden de Romeinse keizers niet alleen hun legers van Engeland tot aan India laten reizen, maar stond er ook op te lezen hoeveel dagen (eerder weken of maanden) ze moesten lopen.
Maar ook vreemde oude middeleeuwse kaarten komen aan bod. Vanaf de zestiende eeuw krijgen de kaarten een voor ons makkelijker leesbaar uiterlijk, maar soms blijkt dat ook schijn. Kaarten waren ook vaak leugenbrieven, waarop dát beeld werd weergegeven, of juist werd weggelaten, dat de opdrachtgevers (on)welgevallig was. Naast topografische kaarten bestaan er in Nederland ook vele soorten thematische kaarten, zoals de Bodemkaart, de Geomorfologische kaart, een hele serie Waterstaatskaarten en nog veel meer. Ook daar wil ik in de cursus graag aandacht aan besteden. Met als laatste stapje een korte blik op de moderne digitale kartografie. Kortom, er valt over kaarten heel wat te vertellen.
Omdat ik niet alleen van plan ben alleen een praatje bij een plaatje te gaan houden, maar ook veel voorbeeldmateriaal (origineel en in herdruk) te laten zien, wil ik graag weten hoeveel mensen aan deze cursus zouden willen deelnemen. Omdat ik de cursus nog aan het maken ben, is nog niet bekend of het een cursus van één dagdeel gaat worden of dat ik er meerdere dagdelen voor nodig heb om het hele verhaal te vertellen. In overleg kunnen we kijken of de cursus op de dag, in de avond, of misschien zelfs alletwee kan worden gehouden. De precieze vorm van de cursus staat dus nog niet vast.
- Een historisch-geografische rondreis door Nederland
Tijdens de coronapandemie met al zijn reisbeperkingen hebben veel mensen de bijzondere schoonheid van de Nederlandse landschappen herontdekt. Voor mij als historisch geograaf staat de mens als belangrijke vormgever van die landschappen centraal. Nederland kent geen oernatuur meer, maar alleen maar mensgebonden natuur, ook heel mooi en interessant! Heel het land is al eeuwen geleden vooral door vele generaties boeren, landarbeiders, maar ook door rijke burgers (denk maar aan de droogmakerijen) omgezet in een grote variatie aan cultuurlandschappen. Zoveel verschillende landschappen op een klein oppervlak als dat van Nederland, ‘hoe bijzonder is dat,’ om met Freek Vonk te spreken.
In een serie van zes bijeenkomsten wil ik u meenemen naar die landschappen en met u nagaan hoe en waarom ze er uit zien zoals ze dat doen. Om u een indruk te geven van wat u kunt verwachten verwijs ik graag naar de DVD die ik bij het vijftigjarig van de HKK&O in 2017 heb gemaakt (Water, vriend en vijand van de Betuwse mens; een historische geografie van het Midden-Nederlandse Rivierengebied) en die als kadootje bij alle leden toen is thuisbezorgd.
Bij deze roep ik u op, om bij mij (paganellusminor@gmail.com of 06-12374523) aan te geven of u geïnteresseerd bent in een van de twee cursussen, of misschien wel in alletwee. Ik hou u dan persoonlijk op de hoogte van de vorderingen. We houden de drempel graag laag, dus de kosten zullen laag zijn, inclusief consumpties zijn en mogelijk wat geprint cursusmateriaal. Graag bij uw reactie ook uw (mobiele) telefoonnummer vermelden.
Mijn vragen aan u:
- Bent u geïnteresseerd in:
- Cursus 1 Historische kaarten
- Samengebald in één cursus van 2 x drie kwartier
- Verspreid over meerdere bijeenkomsten
- Cursus 2 Een historisch-geografische rondreis door Nederland die bestaat uit zes bijeenkomsten van 2x drie kwartier
- Of misschien in beide cursussen
- Cursus 1 Historische kaarten
- Heeft u een voorkeur voor een middag- of avondbijeenkomst?
- Heeft U een voorkeur voor een cursusbijeenkomst per week, of per twee weken? Per week werkt het beste.
- Kent u andere mensen die mogelijk belangstelling hebben? Geef mij dat dan ook door, dan stuur ik ze een mailtje.
- Heeft u ideeën voor andere cursussen waarin u geïnteresseerd bent laat het mij horen.
Het is belangrijk om te weten dat alleen door uw interesse aan te geven, u zich nog nergens toe verplicht. Wel helpt het ons om in te schatten óf er bij de leden van de HKK&O en bij hun bekenden überhaupt interesse in cursussen aangeboden door het ADI aanwezig is. Graag hoor ik op korte termijn wat van u als u geïnteresseerd bent, opdat ik alvast verder kan schaven aan mijn twee cursussen. Ik hou u op de hoogte van de wensen die bij andere geïnteresseerden leven en kom dan met een definitief cursusaanbod. Houd daarbij ook de Baron, onze website en digitale Nieuwsbrief in de gaten.
Chris de Bont
11 april 2023
Op de Algemene Ledenvergadering van onze vereniging, die gehouden is op 3 april j.l., is het Handboek Goed Bestuur van onze vereniging goedgekeurd.
De “Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen” (WBTR) vraagt van verenigingen een aantal zaken te regelen bij de eerstvolgende statutenwijziging. Het gaat om o.a. het voorkomen van wanbestuur, zelfverrijking, misbruik van posities en onverantwoordelijk beheer. Dit geldt ook voor onze vereniging. Het bestuur heeft er voor gekozen om, in afwachting van een statutenwijziging, deze zaken te regelen in dit “Handboek Bestuur” dat door het bestuur is opgesteld en door de Algemene Ledenvergadering is goedgekeurd. Dit handboek kan via onderstaande link worden ingezien. Dit handboek zal zo nodig jaarlijks worden herzien en, bij wijziging, zal het opnieuw voor goedkeuring aan de Algemene Ledenvergadering worden aangeboden.
08 november 2022
Nieuwe openingstijden Arend Datema Instituut
Als gevolg van de sterke stijging van de energiekosten heeft het bestuur moeten besluiten om de openingstijden van het archief en de leeszaal, in ieder geval gedurende wintermaanden te beperken.
Tussen 1 november en 1 april is de openingstijd beperkt tot de woensdagmiddag tussen 13.00 en 17.00 uur.
Voor bezoek is aanmelding vereist via tlf. nr.: 0344 – 60 74 31: of mailen naar info@hkko.nl
Tussen Kerst en Nieuwjaar is het instituut ook op woensdag gesloten.
Onze lezingen gaan gewoon door.
Archief In dit archief kunt u de eerder geplaatste mededelingen nog eens nalezen.