Genealogie

Sedert het einde van de tachtiger jaren wordt er systematisch onderzoek gedaan naar de Betuwse families binnen de werkgroep Genealogie van de Historische Kring. Ook genealogen die op zoek zijn naar hun Betuwse voorouders vinden bij ons een uitgebreide verzameling bronnen. Deze bronnen die wij hiervoor ter beschikking hebben zijn redelijk compleet. De gevorderde genealoog kan uitgebreid onderzoek doen en de beginner kan met het trouwboekje van opa en oma een onderzoek starten.

Wij bezitten Doop-, Trouw-, en Begraafboeken (DTB) van bijna alle dorpen uit ons werkgebied, zowel van de Protestante als de Katholieke kerken uit de regio over de periode 1640 tot 1980. Wij hebben van de dorpen Kesteren, Lienden, Echteld en Dodewaard het complete getranscribeerde kerkarchief met index op naam. Verder is er een heel archief van historische bladen zoals de Nederlandse Leeuw, Gens Nostra, Veluwse geslachten, enzovoort en de tijdschriften van aangrenzende Historische Verenigingen.

Gegevens van de burgerlijke stand van de gemeenten Dodewaard, Echteld, Lienden, Maurik, Ochten en IJzendoorn zijn op microfiche te raadplegen over de periode 1811 tot 1892.

Deze gegevens zijn deels in een computerdatabase opgenomen. Ook kan er in deze database gezocht worden op tienduizenden persoonsnamen die zijn verkregen door eigen onderzoek en door aanlevering van vele gedcom bestanden. Veel van onze bronnen bevat informatie die terug gaat tot de vroege 17e eeuw.

Naast deze bronnen zijn in onze bibliotheek vele reeds uitgewerkte deelgenealogieën aanwezig. Wellicht heeft iemand anders zich reeds met uw familie bezig gehouden! Een overzicht van wat er in onze bibliotheek te vinden is vindt u op deze website.

In de loop der jaren hebben we ook in eigen beheer diverse boeken uitgegeven, zoals bijvoorbeeld de bronnen- publicaties “Osenvorenreeks”. Hierin zijn transcripties opgenomen van bronnen uit het oud-rechterlijk archief, verpondingen, transcripties van kerkarchieven, het zogenaamde familiegeld en nog vele andere interessante onderwerpen. De “Osenvorenreeks” is een onuitputtelijke bron, niet alleen voor genealogisch onderzoek maar ook voor onderzoek naar de streekgeschiedenis. Op deze website vindt u een overzicht van de uitgaven.

Verder hebben we ook nog een archief van landkaarten met topografische, kadastrale en geologische kaarten van het werkgebied. In onze studiezaal kunnen de te raadplegen stukken worden ingezien. Voor het maken van kopieën is een kopieermachine aanwezig.

U bent van harte welkom en onze vrijwilligers helpen u graag met uw onderzoek naar uw Betuwse voorouders, kijk voor onze openingstijden elders op de website.

In het verenigingsblad De Baron vindt u steeds op de middenpagina een kwartierstaat, deze worden samengesteld in Pro-Gen door vrijwilligers van de werkgroep Genealogie. Een tweetal voorbeelden vindt u hieronder (klik op de afbeeldingen):

 

 

Een aantal nuttige en handige overzichten die u kunnen helpen bij uw onderzoek:

 

De belangrijkste bronnen om een onderzoek mee te beginnen met een opsomming wat u in deze bronnen kunt vinden.

 

 

Voor onderzoek in de DTB registers is het belangrijk om te weten welk geloof uw voorouders hadden, dit stappenplan kan u daarbij helpen.

 

 

Goed onderzoek vraagt een structureel proces, dit overzicht helpt u om dit proces goed te volgen.

 

 

In december 2014 is op de website http://gotgenealogy.com/ een document geplaatst met de titel “Golden Rules of Genealogy”. Hierin werden 12 gouden regels beschreven voor de genealoog, nummer 13 is niet echt een regel maar een advies. In de jaren daarna zijn deze “Gouden regels” vertaald naar het Nederlands door Pieter van de Sanden en later aangevuld met een vijftal net zulke belangrijke regels door Eric Hennekam en een achttal door John Boeren. Tezamen vormen zij nu de “25 Gouden regels voor genealogen”.

Het originele Engelstalig exemplaar kunt u HIER downloaden. De uitgebreide Nederlandstalige versie vindt u HIER.

Net zo belangrijk zijn de regels voor transcriptie van oude akten en andere documenten. Ook hier zijn een aantal regels voor die zijn samengevat in de “Gouden Transcriptieregels voor Genealogen”. Deze regels zijn vermeld op de Charterbank van het Regionaal Archief Tilburg.

U kunt deze regels HIER downloaden.

Bovenstaande documenten zijn natuurlijk een leidraad en geen verplichting, zie het als hulpmiddelen bij het uitoefenen van uw hobby. Het belangrijkste is dat u met plezier onderzoek doet naar uw voorouders, kom gerust langs in Ommeren voor hulp om een start te maken of stuur een email met uw vragen naar info@hkko.nl.

 

Is uw belangstelling gewekt? Lees dan hieronder verder hoe u kunt beginnen.

 

Hoe te beginnen met stamboomonderzoek.

Stamboomonderzoek (Genealogie) is een hobby waar je eigenlijk nooit klaar mee bent. De onderzoekmogelijkheden zijn legio en sinds de komst van internet zijn de zoekmogelijkheden enorm. Iedereen kan tegenwoordig thuis achter de computer veel gegevens over zijn voorouders vinden. Onderstaande info is zeker niet uitputtend maar slechts een eenvoudige uitleg voor de eerste stappen.
De eerste vraag is meestal, maar hoe en waar begin ik?

Een kort overzicht van de eerste stappen

  • Begin bij jezelf en met je ouders en vraag hen over je grootouders en je overgrootouders? Vraag aan familieleden wat ze nog weten over de familieverbanden. Verzamel gegevens en kijk daarvoor in trouwboekjes, bewaarde brieven, fotoalbums, bidprentjes, paspoorten, diploma’s, enz.. Noteer de basisgegevens zoals geboorte, doop, huwelijk, overlijden, begraafplaats, beroep, crematie, adresgegevens, enz..
  • Omdat archieven pas na een bepaalde tijd openbaar zijn, geboorteregisters na 100 jaar, huwelijksregisters na 75 jaar en overlijdensregisters na 50 jaar, is het belangrijk om te proberen ongeveer 100 jaar terug te gaan, zodat je aansluiting kunt krijgen op het openbare deel van de archieven.
  • Probeer niet teveel tegelijk te willen. Kies daarom een onderzoeksdoel. Wat wil je precies weten? Van wie je allemaal afstamt of alleen een bepaald deel van de familie, alleen de ouders van de ouders of ook alle kinderen, broers en zusters of juist alleen een bepaalde familienaam.
  • Om onnodig werk te voorkomen is het nuttig om op internet of in het archief te kijken of iemand anders jouw familie al heeft uitgezocht. Veel op internet gepubliceerde stambomen kun je inzien en in zoeken. Bedenk wel dat wat op internet staat niet altijd juist hoeft te zijn want ook dat is door andere mensen ingevoerd en kan dus (type)fouten bevatten. Niet klakkeloos overnemen maar zelf controleren door de bronnen in te zien blijft daarom heel belangrijk! Neem je het toch over vraag dan aan de maker of dat mag en vermeld de bron waar je het vandaan heb.
  • Kies voor de verwerking van de basisgegevens een genealogisch computerprogramma. In zo’n programma kun je deze gegevens invoeren en in diverse overzichten visualiseren.
  • Sinds 1811 houdt de overheid alle gegevens bij van geboorte, huwelijk en overlijden in de Burgerlijke Stand. Veel van deze gegevens staan tegenwoordig op internet en op die manier kan je verder teruggaan in de tijd tot 1811.
  • Wil je nog verder terug, ga dan op zoek in de doop-, trouw- en begraafboeken (DTB). Voor gegevens van voor 1811 zijn we veelal aangewezen op kerkelijke registers, de overheid hield toen vrijwel geen gegevens bij. Ook van deze DTB boeken staan er al heel wat op internet.
  • Als je de primaire gegevens uit de Burgerlijke Stand en de DTB boeken hebt verzameld en verwerkt dan kun je je stamboom verder uitbreiden met achtergrondinformatie. Denk hierbij aan hun woonadressen uit de bevolkingsregisters, notariële archieven met aan- en verkoop van bezit, erfenissen, enz., kadaster, rechterlijke archieven, kerkelijke archieven, militaire archieven, kijk ook in oude kranten op Delpher, enz.. Op die manier valt er veel te verzamelen over het dagelijks leven van je voorouders. Er is hiervan wel het een en ander op internet te vinden maar het meest zal je toch in de archieven moeten opzoeken. Ook historische verenigingen zoals de HKK&O is de plek om lokale informatie te vinden.
  • Uiteindelijk kun je de gegevens en de gevonden informatie publiceren in een boek of op een website, vaak kan dit rechtstreeks vanuit een genealogisch programma.

 

Hieronder nog twee overzichten, de eerste een overzicht van de verschillende soorten genealogische overzichten of onderzoekslijnen, de tweede een vragenoverzicht over bronnen. Een goede bronverantwoording en bronvermelding is belangrijk als bewijs, dit stukje over bronnen is geschreven door John Boeren en overgenomen uit zijn blog bij Myheritage.

 

Wat is nu Wat?

Een GENEALOGIE (of stamboom)
Alle personen die in wettige mannelijke lijn afstammen van één bepaalde mannelijk persoon.

Een PARENTEEL
Uitgaande van een ouderpaar worden alle nakomelingen gezocht. Deze vorm wordt o.a.  gebruikt door notarissen.

Een KWARTIERSTAAT
Beginnend bij één persoon (de proband) zoekt men alle voorouderparen van die persoon, zowel in de mannelijke als in de vrouwelijke lijn. De personen worden genummerd; de proband nr. 1, zijn haar vader nr. 2, de moeder is nr. 3, grootvader van vaderskant nr. 4, Grootmoeder nr. 5, grootouders van moeders kant nr. 6 en 7, overgrootouders nrs. 8 t/m 15, enzovoort.

Een STAMREEKS
De directe naamreeks van vader op zoon (geen zijtakken).

Een AFSTAMMINGSREEKS
De naamreeks van iedere andere voorouder uit de kwartierstaat.

Een GENEAGRAM
Een grafische notatie om verwantschap aan te tonen, bijv. bij vorstenhuizen of erfelijkheidsonderzoek.

Een MATRIARCHALE LIJN (mitochondriënlijn)
Een afstammingsreeks in vrouwelijke lijn. (Steeds de moeder van de moeder van de moeder)

 

Bronvermelding

Belangrijk is dat je bij een bronvermelding de juiste elementen noemt. Belangrijk zijn in ieder geval de vijf volgende onderdelen:

  • WIE heeft de bron gecreëerd? Hier noem je bijvoorbeeld de auteur van een boek of een artikel. Het hoeft niet altijd een persoon te zijn, maar het kan ook de naam van een organisatie(onderdeel) of functie zijn. Bijvoorbeeld gemeente X, de rooms-katholieke parochie Y, de burgemeester van Z, et cetera.
  • WAT voor bron is het? Hier noem je de titel van de bron, bijvoorbeeld van het tijdschriftartikel of van het boek. Heeft de bron geen eigen titel, geef dan een zo nauwkeurig mogelijke omschrijving. Bedenk ook dat je pagina’s van een website kunt zien als hoofdstukken van een boek.
  • WAAR is de bron uitgegeven? Boeken en tijdschriften worden op de markt gebracht door een uitgever. Vermeld naam en plaats van de uitgever. Als het een archiefstuk betreft, is er geen sprake van een uitgever. Dan geef je een datering van het stuk.
  • WANNEER is de bron tot de stand gekomen? Geef een zo nauwkeurig mogelijke datering van het archiefstuk, het artikel of het boek. Geef bij internet pagina’s ook aan wanneer je de informatie op de betreffende website hebt gevonden. Het zou zo maar kunnen zijn dat die tekst enkele maanden of jaren later niet meer op het internet staat.
  • WAAR (en hoe) is de bron te vinden? Noem bijvoorbeeld paginanummers, volgnummers, archiefnummers, inventarisnummers. Maar geef ook aan bij welke archiefdienst het stuk te vinden is, of van welk archief het document deel uitmaakt.

Zorg ervoor dat je je bronvermeldingen consequent op dezelfde manier opbouwt. Plaats de elementen in dezelfde volgorde, zodat de lezer begrijpt welk deel je met welke omschrijving bedoelt. En gebruikt voor ieder onderdeel de juiste ‘vormgeving’. Bijvoorbeeld: de titel van een artikel tussen aanhalingstekens, de titel van een boek cursief. Hoe je dat precies doet, is afhankelijk van de stijl die je gebruikt.

Een goed begin om naar akten en inschrijvingen in DTB boeken te zoeken voor ons werkgebied zijn de volgende links:

Gelders Archief:
Home page
Personen database
Onderzoeksgids DTB
DTB Register

Regionaal Archief Rivierenland (RAR):
Home page
Personen database

Zie onze LINKS pagina voor meer websites.

Toch nog vragen? Kom langs in Ommeren of mail naar info@hkko.nl.

 

Adresgegevens

Provincialeweg 21
4032 NZ Ommeren
Tel. (0344) 60 74 31
b.g.g. (06) 10 71 09 90
E-mail: info@hkko.nl

Openingstijden
Van 1 april tot 1 november:

woensdag t/m vrijdag
van 13.00 tot 17.00 uur
zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur

Openingstijden
Van 1 november tot 1 april:

woensdag van 13.00 tot 17.00 uur

zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur. Niet in december
Lid worden? Klik hier!
Websitevragen? website@hkko.nl