Kastelen en adellijke huizen
De Betuwe was vroeger rijk aan kastelen en adellijke huizen.
Kaartje met daarin ingetekend alle kastelen en belangrijke huizen in het werkgebied van de Historische Kring Kesteren & Omstreken. De Neder-Betuwe wordt wel één groot kastelenkerkhof genoemd, vele aanzienlijke huizen werden in de Franse tijd of net erna gesloopt. Alleen de kastelen van Echteld en Zoelen zijn blijven staan.
Een aantal van deze kastelen en adellijke huizen vindt u hieronder, in onze bibliotheek en studiezaal kunt u over veel van deze kastelen en adellijke huizen meer informatie vinden.
Kesteren, kasteel Ter Leede
Ruïnes van het kasteel/huis Ter Leede, 18e eeuw
Een van de machtigste kastelen in het gebied was wel kasteel Ter Leede, gelegen op een strategisch punt nabij Kesteren. Hier woonden aanvankelijk leden uit het geslacht Van Lynden, afkomstig uit Lienden. Later zetelden er de drosten van de graaf van Culemborg.
Op een onverwachte plek berust een archiefstuk aangaande dit kasteel. Hierin krijgen we inzicht in de waarde van het kasteel en de goederen waarmee het verbonden was…… lees hier verder.
Ingen, kasteel Geldersweert
Gelegen in de uiterwaard ten westen van de veerovergang Ingen-Elst. Rond 1550 gebouwd door Karel van Gelder, een bastaard van Hertog Karel van Gelre, die er zelf nooit heeft gewoond. Wel zijn kleindochter Elsabe van Gelder, gehuwd met Daniel de Bedarides. De geschiedenis van Geldersweert begint in de 16e eeuw…… lees hier verder.
Lienden, Kermestein
Oude foto van het adellijk huis met koetshuis uit ca. 1875
Kermestein was een adellijk huis dat gelegen was aan de Rijnbandijk, vlakbij de kerk. De naam Kerme heeft te maken met de kleurstof kermes. Het moet de kleur van de bakstenen zijn geweest. Eigenaren waren o.a. Johan van Brakell, wiens grafzerk met vele kwartieren in de kerk van Lienden aanwezig is, Carel Lodewijk de Pagniet, jonker J.C.N. Van Eys enz. In 1879 wordt het huis afgebroken en de stenen en andere bruikbare zaken werden bij openbare verkoping verkocht.
Plattegrond van Kermestein op de verpondingskaart van Lienden (1809)
Ommeren, huis Den Eng
In 1401 is er al sprake van het huis Den Eng wanneer Elyaes van Beynhem het verkoopt aan Lambert van Bueren, bastaardzoon van Alard heer van Bueren en Beusinchem. Op de fundamenten van een aantal oudere huizen laat Frederik Louis Willem baron van Brakell in 1829 het huis bouwen die we op het plaatje zien. Het huis werd in WOII kapotgeschoten en naderhand in moderne stijl weer herbouwd. De Baron en zijn vrouw liggen begraven op een eilandje op het landgoed.
IJzendoorn, kasteel Den Hof
Ets van Jacob van Strij 1766-1815
Het dorp IJzendoorn telde vroeger twee kastelen, een buitendijks gelegen dat het slot genoemd werd en een in het dorp dat Den Hof heette.
Den Hof stond op een perceel met de naam De Woerd. De naam zegt het al, een hoger gelegen plek.
Op het kasteel woonde het adellijke geslacht Van Isendoorn. Later werd het kasteeltje vervangen door een gemoderniseerd huis en woonde de toenmalige burgemeester van IJzendoorn en Echteld er. Na zijn dood werden Den Hof en alle landerijen verkocht. Lees verder….
Rijswijk, de Hoekenburg
Tekening van Jacob Stellingwerf (1667-1727)
De Hoekenburg te Rijswijk.
Ook al is het dorp Rijswijk maar klein, het had ooit een eigen kasteel, dat de naam De Hoekenburg of Goltstein droeg. Helaas is er geen steen meer van over, alles is met de grond gelijk gemaakt. Slechts de naam van een plein en het verenigingsgebouw herinneren nog aan dit eens zo statige gebouw, waarin een aantal adellijke families woonden, lees verder….
Ochten, de Appelenburg
Tekening van Hendrik Spilman (1721-1784)
De Appelburg stond voor meer dan tweehonderd jaar terug op de grens van Ochten met Dodewaard. Van de meeste kastelen of adellijke huizen in de Neder-Betuwe zijn wel tekeningen waarop we kunnen zien hoe zo’n huis of kasteel eraan de buitenkant uitzag, maar vaak is er minder bekend van het inwendige. Je moet echt geluk hebben wil je daarvan een beschrijving onder ogen krijgen. Lees meer….