Projecten

Van 9 t/m 18 augustus 2019 is er onder leiding van Beoefenaars Archeologie Tiel en Omstreken [B.A.T.O.] door onze werkgroep Archeologie van de H.K.K.O. middels een samenwerkingsverband mee geholpen bij een archeologische begeleiding aan de Haagse Uitweg in Buren.
Reden van deze archeologische begeleiding was, dat de opdrachtgever ons gevraagd had dit onderzoek te willen doen, omdat hij van officieel archeologisch onderzoek door een professioneel archeologisch bureau was vrijgesteld.

Het ging hierbij om een uitgegraven bouwput voor de herbouw van een woonboerderij voor de familie van Koeverden op dezelfde plek waar ooit zijn grootouders hadden gewoond en geleefd van ongeveer 1800 tot 1920. Opdrachtgever van Koeverden wilde hier graag meer over te weten komen, want historische bronnen en fotomateriaal waren schaars, zo niet helemaal niet meer aanwezig.

Bij het uitgraven van de bouwput van ongeveer 15 bij 20 meter kwamen in het vlak, als ook in de profielwanden, al snel sporen tevoorschijn die een gedeelte van de vroegere huisplaats bevestigde.
Ook was er in de bouwput nog een onderste gedeelte van een fundering aanwezig van een rechthoekige structuur, met aansluitend een uitgebroken ondiepere funderingssleuf waarin enkel nog aanwezig de teruggestorte puin en mortelresten

In het vlak bevond zich ook een 1 meter ronde waterput en een gedeelte van een ongeveer 2,5 meter ronde beerput.

De ronde waterput met opmerkelijke verticale opening.

Dit metselwerk was grotendeels gemaakt van hergebruikte kloostermoppen, vermoedelijk van het afgebroken kasteel wat in de directe omgeving gestaan had.
Al deze sporen behorende tot het voormalige woonhuis bevonden zich in de noordelijke helft van de bouwput. De zuidelijke helft van de bouwput bevatte een mooi min of meer ongestoord vlak van zavelige kleiafzetting, maar al snel ontdekte ik daarin wel enige grote donkere onregelmatige sporen.
Uit deze sporen kwamen bij het opschaven ervan meerdere scherven tevoorschijn van oudere periode, namelijk mogelijk vanaf de 14e eeuw.

De tijd van de kastelenbouwers!

De week die volgde heb ik mij voornamelijk bezig gehouden met het opschonen van de wandprofielen en het opschaven van het sporenvlak in de zuidelijke helft van de bouwput. Onderwijl ook zo veel mogelijk vastgelegd op foto, terwijl Andre Schaaij en Joop Timmer van onze werkgroep mee assisteerden bij het detectoren en gedeeltelijk leeghalen van de beerput. De leden van B.A.T.O., Willem Spekking, Hans Berkien en Detmar Damen, hielden zich op hun beurt bezig met uitspitten, detectoren, vastlegging, grondboringen zetten enz..
Ook zijn er uit de stort nog heel veel scherven verzameld die voornamelijk te koppelen waren aan de 14e eeuwse sporen uit het vlak . Al met al in deze ruime week heel veel kunnen vastleggen en ontdekken in een kleine bouwput die anders, zonder de goede wil van de opdrachtgever, al snel gevuld zou zijn met zand en al deze informatie dus aan ons onttrokken zou zijn geweest.

Totaaloverzicht in de bouwput met op de voorgrond de natuurlijke onverstoorde zavelige kleiafzetting met daarin de zes 14e eeuwse sporen.
Daarachter het “vuile” vlak met de boerderijstructuren uit 19e en 16/17e eeuw.

Voorzichtige conclusie van deze archeologische begeleiding is op heden:

• In de uitgegraven bouwput zijn enkele elementen van de voormalige woonboerderij uit de 19e eeuw ontdekt, met name een gedeelte van een kelder/opkamer die een plavuizen vloer heeft gehad, even daarbuiten een ronde waterput met merkwaardige verticale opening aan de oostzijde met hierin enkel puin tot op een diepte van 2 meter.
• Ten noorden van de rechthoekige structuur [kelder/opkamer] bevond zich een 2,5 meter ronde beerput waaruit veel 19e eeuws materiaal tevoorschijn kwam met als hoofdpunt een muntschat van 13 koperen leeuwencenten uit 1867/1906!
• Deze beerput bevond zich in of nabij een stal/schuur met schuin aflopend vloerniveau, mogelijk een potstal, met daaronder een oudere donkere laag met schervenmateriaal uit de 16/17e eeuw en daarin een ijzeren kraaienpoot.
• In het zuidelijke gedeelte van de bouwput bevonden zich ten minste 6 grote onregelmatige sporen uit mogelijk vanaf 14e eeuw en waar mogelijk een rechthoekige structuur [huisplattegrond] is te herkennen.
• Uit deze sporen is veel kogelpot aardewerkscherven tevoorschijn gekomen die wellicht tot hele potten zijn te reconstrueren.

Voorlopig houden wij, H.K.K.O., en B.A.T.O., zich nu bezig met de uitwerking en verslaglegging van deze waardevolle archeologische begeleiding, die met zeer veel respect en toewijding van de opdrachtgever Wim v Koeverden tot stand heeft mogen komen.

Een mooi voorbeeld van hoe men veel wetenschappelijke informatie uit het verleden kan verkrijgen door middel van samenwerking.

Carel Versluis.

Archeologisch project: Vistrap Buren.

Door de archeologische werkgroepleden van de Historische Kring Kesteren en Omstreken, alsmede enkele leden van de A.W.N. is in het voorjaar van 2013 in het stadje Buren aan de Blatense Dijk grootschalig onderzoek verricht bij een archeologische begeleiding/opgraving voor de realisatie van een aan te leggen vistrap nabij het riviertje De Korne.

HIER vindt u het rapport van het booronderzoek.

Eerder onderzoek d.m.v. zogeheten proefsleuven alwaar de werkgroepleden ook grootschalig aan meegewerkt hebben, had al uitgewezen dat er op deze locatie archeologische sporen te vinden waren uit hoofdzakelijk de Karolingische tijd, grofweg 8e tot 12e eeuw na Christus.

Hieronder foto’s van het allereerste vooronderzoek in de proefsleuf van augustus 2012.

Van 4 t/m 15 maart 2013 zijn er in totaal enkele honderden! uren werk verzet door in totaal ongeveer 10 werkgroepleden van onze vereniging, en totaal ongeveer 5 leden van andere verenigingen onder begeleiding van 2 beroeps archeologen.

Een overzicht van het terrein gezien vanuit het oosten in maart 2013.

Alhoewel het in dit vroege voorjaar van 2013 soms nog koud en guur weer was, is er ook sprake geweest van lekker voorjaarsweer. Toch hebben wij ons allen erg goed vermaakt, vooral wanneer er weer eens een verrassende vondst of gebeurtenis voordeed.

Gewapend met schep, troffel, en kwastjes was het een lust om de vondsten bovengronds te halen, maar ook onze detectoramateurs vonden nauwelijks rust gezien de vele metaalvondsten die er werden gedaan.

De vondsten worden blootgelegd door de vrijwilligers, o.a. een Karolingisch hoefijzer nog in zijn oorspronkelijke situatie.

Duizenden scherven, natuursteen, botten en huttenleemresten zijn geborgen, als ook enkele nog intact zijnde houten beschoeingspalen, en vlechtwerkstukjes.

De gevonden houten kade constructie, de grootste paal wordt vrijgemaakt door Guido.

De vrijgemaakte paal, een houtspecialist neemt een monster voor een dendrochronologische datering van het hout en een schoongemaakte paal van de kade constructie (let op de gaten, en de haksporen).

HIER de uitslag van de C14 datering van het hout van de vistrap.

Enkele bijzondere munten en vele middeleeuwse hoefijzers bevonden zich onder de metaalvondsten, maar ook veel visgerelateerde objectjes zoals visloodjes/netverzwaringen werden “opgepiept”.

De vrijwilligers leggen vele vondsten bloot zoals: natuursteen met enkele scherven, een ossenjuk en munten uit de Karolingische periode.

Inmiddels hebben de professionals een mooi evaluatierapport samengesteld waarin er dieper wordt ingegaan van wat er nu zoal precies gevonden is, er is nabij de locatie op de wal in Buren inmiddels een informatiezuil geplaatst. Ook is er van dit project een interessante film samengesteld die tijdens de jaarvergadering van collega vereniging Pasqualini werd vertoond.

Lees HIER het evaluatierapport van het Waterschap Rivierenland.

Met dit project zijn wij weer een welkome ervaring rijker geworden.